แผ่นดินไหว (Earthquake)

-

แผ่นดินไหว (Earthquake)

แผ่นดินไหวเป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่ผลจากการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี ทำให้หินเปลี่ยนลักษณะ เลื่อนตัว แตกหัก ก่อให้เกิดความเสียหายร้ายแรงต่อชีวิตและทรัพย์สินของมนุษย์ โดยสามารถอธิบายได้ว่า เปลือกโลกเกิดความเครียดมากจนกระทั้งรับความเครียดต่อไปไม่ไหวจึงทำให้เกิดการปลดปล่อยพลังงานออกมาในรูปของคลื่นไหวสะเทือน (seismic wave) ซึ่งจะแผ่กระจายจากจุดกำเนิดไปทุกทิศทางโดยตำแหน่งที่เป็นจุดกำเนิดการไหวสะเทือนเรียกว่า ศูนย์เกิดแผ่นดินไหว (focus) ส่วนศูนย์เกิดแผ่นดินไหวจะอยู่ใต้ผิวโลกที่ระดับความลึกต่างๆ ตำแหน่งบนผิวโลกที่อยุ่เหนือศูนย์เกิดแผ่นดินไหว เรียกว่า จุดเหนือศูนย์แผ่นดินไหว (epicenter)


       แผ่นดินไหวจะเกิดจากการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี ซึ่งเป็นกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ และอาจะเกิดจากสาเหตุอื่นๆ เช่น เกิดจากการระเบิดของภูเขาไฟในขณะที่แมกมาใต้ผิวโ,กเคลื่อนตัวตามเส้นทางปล่องภูเขาไฟ ซึ่งสามารถทำให้เกิดแผ่นดินไหวก่อนที่จะระเบิดออกมาเป็นลาวาได้ หรือเกิดจากการกระทำของมนุษย์ อาทิ การทดลองระเบิดปรมาณูใต้ดิน
อ้างอิง : สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรงศึกษาธิการ.//(2553).//หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ.//พิมพ์ครั้งที่ 3.//กรุงเทพมหานคร:/โรงพิมพ์ สกสต. ลาดพร้าว

ลักษณะของการเกิดแผ่นดินไหว


แผ่นดินไหวมักเกิดขึ้นในบริเวณรอยต่อของแผ่นธรณี เนื่องจากเป็นบริเวณที่เกิดกระบวนการธรณีแปรสัณฐาน 3 ลักษณะ

1.แผ่นธรณีเคลื่อนที่ออกจากกัน (Divergent boundaries) แมกมาจากชั้นฐานธรณีภาคดันให้แผ่นธรณีโก่งตัวอย่างช้าๆ จนแตกเป็นหุบเขาทรุด (Rift valley) หรือสันเขาใต้สมุทร (Oceanic Ridge) ทำให้เกิดแผ่นดินไหวขนาดเบาที่ระดับตื้น (ลึกจากพื้นผิวน้อยกว่า 70 กิโลเมตร) เช่นบริเวณกลางมหาสมุทรแอตแลนติก

2.แผ่นธรณีเคลื่อนที่เข้าหากัน (Convergent boundaries) การชนกันของแผ่นธรณีสองแผ่นในแนวมุดตัว (Subduction zone)  ทำให้แผ่นที่มีความหนาแน่นมากกว่าจมตัวลงตัวสู่ชั้นฐานธรณีภาค การปะทะกันเช่นนี้ทำให้เกิดแผ่นดินไหวอย่างรุนแรงที่ระดับลึก (300 – 700 กิโลเมตร)  และหากเกิดขึ้นในมหาสมุทรก็จะทำให้เกิดคลื่นสึนามิ เช่น สันเขาใต้สมุทรใกล้เกาะสุมาตรา  และ เกาะฮอนชู ประเทศญี่ปุ่น

3.แผ่นธรณีเคลื่อนที่ผ่านกัน (Transform fault) ทำให้เกิดแรงเสียดทานของหินเปลือกโลก แม้ว่าแผ่นธรณีจะเคลื่อนที่ผ่านกันด้วยความเร็วเพียงปีละประมาณ 3 - 6 เซนติเมตร แต่เมื่อเวลาผ่านไป 100 ปี ก็จะเคลื่อนที่ได้ระยะทาง 3 - 6 เมตร ซึ่งถ้าหากหินคืนตัวก็จะสามารถปลดปล่อยพลังงานมหาศาลได้ ดังเช่น รอยเลื่อนซานแอนเดรียส์ก็เคยทำลายเมืองซานฟรานซิสโก ประเทศสหรัฐอเมริกา จนประสบความเสียหายหนักเมื่อปี พ.ศ.2449
อ้างอิง : ศูนย์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์โลกและดาราศาสตร์.//(2560).//แผ่นดินไหว//สืบค้นเมื่อ ๒๗ มีนาคม พ.ศ.๒๕๖๒./จาก/ http://www.lesa.biz/earth/lithosphere/geological-phenomenon/earthquake

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

แนวแผ่นดินไหว

-
รูปภาพ
แนวแผ่นดินไหว สามารถแบ่งศูนย์เกิดแผ่นดินไหวตามระดับความลึก ได้ 3 ระดับ ดังภาพ คือ 1.แผ่นดินไหวที่มีศูนย์เกิดระดับตื้น จะเกิดที่ความลึกน้อยกว่า 70 กิโลเมตรจากผิวโลก 2.แผ่นดินไหวที่มี่ศูนย์เกิดแผ่นดินไหวระดับกลาง จะเกิดแผ่นดินไหวที่ความลึก 70 -300 กิโลเมตรจากผิวโลก 3.แผ่นดินไหวระดับลึก จะเกิดที่ความลึกมากกว่า 300 กิโลเมตรจากผิวโลก   วงแหวนไฟ  ( Ring of Fire) วงแหวนไฟ ( Ring of Fire) คือ บริเวณในมหาสมุทรแปซิฟิกที่เกิดแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดบ่อยครั้ง มีลักษณะเป็นเส้นเกือกม้า ความยาวรวมประมาณ 40 , 000 กิโลเมตร และวางตัวตามแนวร่องสมุทร แนวภูเขาไฟและบริเวณขอบแผ่นเปลือกโลก โดยมีภูเขาไฟที่ตั้งอยู่ภายในวงแหวนไฟทั้งหมด 452 ลูก และเป็นพื้นที่ที่มีภูเขาไฟคุกกรุ่นอยู่กว่าร้อยละ 75 ของภูเขาไฟคุกรุ่นทั้งโลก        จากข้อมูลทางสถิติ นักธรณีวิทยาพบว่าตำแหน่งศูนย์กลางเกิดแผ่นดินไหวมีความสัมพันธ์กับแนวรอยต่อของแผ่นธรณี แนวรอยต่อที่สำคัญที่ทำให้เกิดแผ่นดินไหวมีอยู่ 3 แนว         1 . แนวรอบต่อที่เกิดล้อมรอบมหาสมุทรแปซิฟิก จัดเป็นบริเวณที่เกิดแผ่นดินไหวรุนแรงและมากที่สุด
อ่านเพิ่มเติม

ภูเขาไฟ (Volcano)

-
รูปภาพ
ภูเขาไฟ (Volcano) ภูเขาเกิดจากการเปลี่ยนแปลงลักษณะของเปลือกโลก ซึ่งแผ่นธรณีทวีปดันกันทำให้ชั้นหินคดโค้ง ( Fold) เป็นรูปประทุนคว่ำและประทุนหงายสลับกัน ภูเขาที่มียอดแบนราบอาจเกิดจากการยกตัวของเปลือกโลกตามบริเวณรอยเลื่อน ( Fault) แต่ภูเขาไฟ ( Volcano) มีกำเนิดแตกต่างจากภูเขาทั่วไป ภูเขาไฟเกิดจากการยกตัวของแมกมาใต้เปลือกโลก ประเภทของภูเขาไฟ ภูเขาไฟมีรูปร่างสัณฐานต่างกัน เนื่องจากเกิดขึ้นจากแมกมาซึ่งมีแหล่งกำเนิดแตกต่างกัน และมีองค์ประกอบของแร่แตกต่างกัน เราจำแนกชนิดของภูเขาไฟตามลักษณะทางกายภาพได้ 3 ประเภทดังนี้ 1.ภูเขาไฟรูปโล่ ( Shield volcano): เกิดขึ้นจากแมกมาบะซอลต์ที่มีความหนืดสูง ไหลออกมาฟอร์มตัวเป็นที่ราบสูงลาวาเช่น ภูเขาไฟมอนาคีบนเกาะฮาวาย ที่กลางมหาสมุทรแปซิฟิก 2. กรวยกรวดภูเขาไฟ ( Cinder cone): เป็นภูเขาไฟขนาดเล็กมาก สูงประมาณ 100 - 400 เมตร ความลาดชันปานกลาง เกิดจากการสะสมตัวของแก๊สร้อนในแมกมาที่ยกตัวขึ้นมา เมื่อมีความดันสูงเพียงพอ จะระเบิดทำลายพื้นผิวโลกด้านบนเกิดเป็นปล่องภูเขาไฟเช่น กรวยภูเขาไฟในรัฐโอรีกอน ประเทศสหรัฐอเมริกา 3. ภูเขาไฟกรวยสลับชั้น ( Com
อ่านเพิ่มเติม

ภูเขาไฟเซนต์เฮเลนส์

-
รูปภาพ
ภูเขาไฟเซนต์เฮเลนส์ หรือ เมานต์เซนต์เฮเลนส์ (Mount St. Helens)  ชื่อภูเขาไฟ : ภูเขาไฟเซนต์เฮเลนส์ สถานที่ : ตั้งอยู่ในสกามาเนียเคาน์ตี รัฐวอชิงตัน สหรัฐอเมริกาในฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือของแปซิฟิก ห่างจากเมืองซีแอตเทิลไปทางใต้ 154 กิโลเมตร และห่างจากเมืองพอร์ตแลนด์ไปทางตะวันออกเฉียงเหนือ 80 กิโลเมตร เวลาประทุ : 18 พฤษภาคม ค.ศ. 1980 ประเภทของภูเขาไฟ : กรวยภูเขาไฟสลับชั้น (Composite Cone Volcano) ภูเขาไฟเกิดขึ้นจาก : ภูเขาไฟลูกนี้ตั้งอยู่ในเทือกเขาคาสเคด ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแนวภูเขาไฟคาสเคด ส่วนหนึ่งของวงแหวนแห่งไฟ ซึ่งมีภูเขาไฟมีพลังตั้งอยู่กว่า 160 ลูก โดยเทือกเขาคาสเคดเกิดจากแผ่นเปลือกโลกควนเดฟูกามุดตัวลงใต้แผ่นเปลือกโลกอเมริกาเหนือ สถานะภูเขาไฟ : เป็นภูเขาไฟมีพลัง ลักษณะทางธรณี : ภูเขาไฟส่วนใหญ่ในเทือกเขาคาสเคด ภูเขาไฟเซนต์เฮเลนส์มีลักษณะเป็นกรวยปะทุ ประกอบด้วยหินลาวา แบ่งชั้นด้วยเถ้า หินพัมมิซ และหินตะกอนอื่น ๆ ภูเขาประกอบด้วยชั้นของหินบะซอลต์ และหินแอนดีไซท์ ผ่านโดมลาวาที่เป็นหินเดไซท์โป่งออกมา โดยโดมหินเดไซท์ที่ใหญ่ที่สุดก่อตัวใกล้กับยอดเขา และโดมขนาดเล็กกว่าคือ โ
อ่านเพิ่มเติม